De fases in een cyberaanval

De fases in een cyberaanval
Geschreven door Jeffrey Baay op 30 mei 2024Leestijd: 4 minuten

In het digitale tijdperk zijn cyberaanvallen een steeds grotere bedreiging voor bedrijven, overheden en individuen. Om onszelf beter te beschermen, is het belangrijk om te begrijpen hoe cybercriminelen te werk gaan. Een typische cyberaanval doorloopt verschillende fases, elk met zijn eigen specifieke doelen en technieken. In deze blog kijken we naar de fases die door cybercriminelen worden gezet tijdens een cyberaanval.

1.Verkenningsfase

De eerste fase van een cyberaanval is de verkenning. Tijdens deze fase verzamelen cybercriminelen zoveel mogelijk informatie over hun doelwit. Dit kan variëren van openbare informatie, zoals bedrijfswebsites en sociale media-profielen, tot meer gerichte methoden zoals het uitvoeren van netwerk- en systeemscans. Het doel is om zwakke plekken te identificeren die later kunnen worden uitgebuit.

Methoden:

  • Open Source Intelligence (OSINT): Het gebruik van openbare bronnen zoals websites, sociale media en nieuwsberichten om informatie te verzamelen over het doelwit.
  • Scanning: Het gebruik van tools zoals Nmap om netwerken te scannen en potentiële doelwitten en kwetsbaarheden te identificeren.
  • Social engineering: Het manipuleren van mensen om gevoelige informatie te verkrijgen, zoals inloggegevens of interne procedures. Dit kan via e-mail, telefoon of zelfs persoonlijke interactie plaatsvinden.

2. Weaponization fase

In deze fase bereiden cybercriminelen hun aanvalsmiddelen voor. Ze ontwikkelen of verkrijgen de nodige malware of andere tools die ze zullen inzetten om de aanval uit te voeren. Dit kan onder andere bestaan uit virussen, wormen, ransomware, of exploits die specifieke kwetsbaarheden in software benutten.

Methoden:

  • Malware creation: Ontwikkelen van kwaadaardige software specifiek voor de aanval.
  • Exploits: Het gebruik van bekende kwetsbaarheden in software om toegang te krijgen tot systemen. Exploit-codes kunnen worden gekocht, gevonden in openbare databases of zelf worden ontwikkeld.
  • Phishing kits: Voorbereiden van e-mails en websites die slachtoffers moeten misleiden om inloggegevens of andere gevoelige informatie te delen.

3. Leveringsfase

De levering is de fase waarin de aanval daadwerkelijk wordt uitgevoerd door het versturen van de schadelijke software of exploit naar het doelwit. Dit kan op verschillende manieren gebeuren, afhankelijk van de zwakheden die tijdens de verkenningsfase zijn geïdentificeerd.

Methoden:

  • Phishing E-mails: Verzenden van e-mails met geïnfecteerde bijlagen of links.
  • Drive-by downloads: Kwaadaardige code injecteren in legitieme websites die wordt gedownload zodra een gebruiker de site bezoekt.
  • USB-sticks: Geïnfecteerde USB-sticks verspreiden in de hoop dat een doelwit deze aansluit op hun systeem.

4. Exploitation fase

In de uitbuitingsfase wordt de geleverde kwaadaardige software geactiveerd op het doelwitsysteem. Dit is het punt waarop de aanval daadwerkelijk begint, door bijvoorbeeld het verkrijgen van toegang tot een netwerk of het stelen van gegevens.

Methoden:

  • Remote code execution: Het uitvoeren van code op een extern systeem door gebruik te maken van kwetsbaarheden.
  • Privilege escalation: Verhogen van toegangsrechten binnen het systeem om meer controle te krijgen.

5. Installatiefase

Na succesvolle uitbuiting installeren cybercriminelen vaak aanvullende software om hun aanwezigheid op het geïnfecteerde systeem te verstevigen en persistente toegang te garanderen. Dit kan backdoor-programma's, rootkits of andere vormen van malware omvatten.

Methoden:

  • Backdoors: Installeren van software die hen toegang geeft tot het systeem, zelfs na herstarten.
  • Rootkits: Verbergen van hun aanwezigheid door het manipuleren van systeemprocessen en bestanden.

6. Command and Control fase

In deze fase zoeken cybercriminelen communicatie met het geïnfecteerde systeem om commando's te geven en verdere acties uit te voeren. Dit gebeurt vaak via Command and Control (C2) servers die door de aanvallers worden beheerd.

Methoden:

  • C2 Servers: Inrichten van servers waarmee de malware communiceert.
  • Encrypted Channels: Gebruiken van versleutelde verbindingen om communicatie te verbergen.

7. Actions on Objectives fase

De laatste fase is waar de aanvallers hun uiteindelijke doelstellingen realiseren. Dit kan variëren van het stelen van gevoelige informatie, financiële fraude, sabotage van systemen, tot het eisen van losgeld (zoals bij ransomware-aanvallen).

Methoden:

  • Data exfiltration: Gegevens stelen en overdragen naar een externe locatie.
  • System sabotage: Systemen uitschakelen of beschadigen om bedrijfsprocessen te verstoren.
  • Ransomware deployment: Bestanden versleutelen en losgeld eisen voor ontsleuteling.

Hoe kan Outcome jouw organisatie helpen?

Het begrijpen van de verschillende fases van een cyberaanval is belangrijk voor het ontwikkelen van effectieve verdedigingsstrategieën. Door maatregelen te nemen in elke fase, van verkenning tot de uiteindelijke acties van de aanvallers, kunnen organisaties hun beveiligingshoudingen versterken en de kans op succesvolle aanvallen verminderen. Het is belangrijk om proactief te blijven en voortdurend te investeren in cybersecurity om een stap voor te blijven op cybercriminelen.

Met deze kennis kunnen organisaties beter voorbereid zijn op de complexe en steeds veranderende dreigingen in de digitale wereld. Heb je nog vragen of wil je meer weten over specifieke beveiligingsmaatregelen? Neem dan contact met ons op voor een vrijblijvend adviesgesprek.

Geschreven door
Jeffrey Baay
Jeffrey BaayDirecteur

Afspraak maken

Wil je meer weten over de mogelijkheden die wij jullie kunnen bieden? Plan dan vrijblijvend een afspraak in met één van onze specialisten!

maak een afspraak